|
||
|
BÖLÜM 11 ÇİZİME YAZI EKLEMEK Bilgisayar destekli tasarımcılar, genellikle imal edilmesi için veya bir fikir vermesi için çizim yaparlar. Çizim yapıldığında ortaya çıkan pafta, aslında teknik adamların doğrudan haberleşme aracıdır. Fakat şu bir gerçek ki, çizim yapmak yani nesneleri çizmek, bu iletişimin sağlanmasında tek başına yeterli değildir. Sözün kısası: Paftada yazıların da olması gereklidir. Bazen bu yazılar çizimden daha anlatıcı bile olabilir. Paftanın kullanılışlığı bir yana estetiği açısından da bu yazıların doğru yerlerde, doğru ifadeli ve yeterli okunurlukta olmaları gereklidir. AutoCAD’in eski sürümlerinde olduğu gibi çizimde bir tek yazı sitili kullanmak mecburiyetide, AutoCAD R14’ten sonra kaldırıldı. Dolayısıyla AutoCAD R14 ve AutoCAD 2000 windows’un desteklediği tüm yazı sitillerini desteklemektedir. Bu yazı sitillerine Türkçe True Type fontlar da dahildir. 11.1 Metin Biçemi Oluşturmak (Text Style) Yazı oluşturma sürecinde bazı aşamaları sırasıyla yerine getirmek güzel bir alışkanlıktır. İlk yapmamız gereken işlemlerden biri, yazı yazmaya başlamadan önce çizim dosyamızın içinde özgün metin biçemleri ya da metin biçemleri (Text Style) oluşturmaktır. Her biçem bir yazı tipi (font), yükseklik, genişlik faktörü, geriye doğru yazılma vs. gibi bilgileri içerir. Metin biçemi oluşturma işlemini Style komutuyla veya Format çek menüden Text Style’i seçerek ekrana getireceğimiz diyalog kutusu yardımıyla yapabiliriz. Bu diyalog kutusunda bulunan seçenekler:
New: Metin ile ilgili font ve diğer seçimlerimizi yeni metin sitili adı vererek saklamamızı sağlar. Rename: Daha önceden oluşturulmuş metin sitili adını değiştirmemizi sağlar. Delete: Daha önceden oluşturulmuş metin sitilini silmemizi sağlar. Font Name: Windows işletim sisteminde yüklü bulunan yazı tiplerinden birini buradan seçebiliriz. Font Style: Yazı tipiyle ilgili Regular (Normal), Bold (Kalın), İtalic (Eğimli) gibi seçenekler sunar. Height: Yazı yüksekliğinin birim cinsinden girilmesini sağlar. Backwards: Yazının geriye doğru aynadan görünür gibi ters yazılmasını sağlar. Upside-down: Yazını başaşağı yazılmasını sağlar. Vertical: Yazının yukarıdan aşağıya doğru yazılmasını sağlar. Width Factor: Genişlik faktörü. Yazının daha yayvan yazılmasını sağlar. Obliquing angle: Yazının eğimini belirleyen açıdır. Preview: Metin sitilinde yapılan tüm değişiklikleri ön izleme penceresidir. Eğim Açısı Ayarı: Değişik eğim ve dönme açılarını kullanarak oluşturulmuş yazılar. Eğik açı, yazının öne veya arkaya doğru eğimini tayin eder. Eğim açısını ayarlamak için, Oblique Angle özelliğini kullanırız. Eğim açısı, radyan olarak desteklenmelidir. Pozitif açı sağa, negatif açı sola doğru yönlendirir. 11.2 Satırlı Metin (Single Line Text) Metin biçemini oluşturduktan sonra artık yazı yazmaya başlayabiliriz. Öncelikle AutoCAD’in hızlı ve pratik Dtext aracını tanıyalım. Dtext (dinamik metin) kullanıldığında, AutoCAD tarafından her metin satırı ayrı birer çizim nesnesi olarak kabul edilir. Bu araca komut satırına Dtext yazarak ya da çek menüden sırasıyla Draw>Text>Single Line Text seçenekleri seçilerek ulaşılabilir. Komut girildiğinde yazım için bazı ayarlamalar yapılması gerekir. Şimdi bu ayarlamalara sırayla bir göz atalım. Start Point: Bu ileti yazının başlayacağı noktayı ekranda belirtmemizi veya işaretlememizi ister. Yazı, “Text Insert” de denilen yazı ekleme noktasından itibaren yazılmaya başlar. Başlangıç noktası olarak bir nokta seçersek bu ekleme noktası yazımızın sol alt köşesi olacak ve oradan başlayarak yazımız yazılacaktır. Rotation Angle: Başlangıç noktası belirlendikten sonra, yazının yazılma açısı sorulur. Normale göre (güncel UCS’nin X ekseni) yatay yazacaksak açı değerini “0” olarak belirlemeliyiz. Son olarak Text iletisinin bulunduğu komut satırına tek satırlık metnimizi yazıyoruz. Ekleme çubuğu yazı büyüklüğünde ve yazılma açısında belirecektir. Metni ekranda yazılırken görebiliriz. Her satırın bitiminde Enter ile bir alt satıra geçebilir veya ekranda bir nokta tıklayarak, metnimizin soraki satırının başlangıç noktasını belirleyebiliriz. Yazımızı bitiripte son kez Enter ile onayladığımızda, yazı ekranda belirir ve komuttan çıkılır. Command: dtext Justify/Style/<Start point>: (Burada yazının başlayacağı noktayı giriyoruz) Rotation angle <0>: 30 (Burada yazının yazılış açısını örnek olarak 30° olarak belirledik) Text: İlk Satır (Birinci satırı yazdık satır sonunda metni Enter ile onayladık) Text: İkinci Satır (İkinci satırı yazdık satır sonunda metni Enter ile onayladık, başka yazı yazmak istenediğimiz için burada ikinci bir kez Enter’a basarak komuttan çıktık) Style: Eğer style’i seçersek, parantez içinde görmek koşulu ile “büyük” ismi verilen metin biçeminin etkin olduğunu öğreniyoruz. Bir başka sitilin ismini yazıp onaylarsak (örneğin “küçük”) yazı sitilini değiştirmiş oluruz. Command:dtext Justify/Style7<Start point>:Style (Yazı sitilini değiştirmek için iletiyi Style yazarak cevaplıyoruz) Style name (or ?) <büyük>: küçük (Etkin yazı sitilini “büyük”ten “küçük”e çeviriyoruz” Justify/Style7<Start point>: (Ekranda yazının başlangıç noktasını işaretliyoruz) Rotation angle <0>: 45 (Yazının yazılış açısını 45° olarak belirliyoruz) Text: Birinci Satır (Ekrana ilk satırımızı yazıyoruz) Text: İkinci Satır (Ekrana ikinci satırımızı yazıyoruz) Text: (Komuttan çıkmak için boş komut satırında Enter’a basıyoruz) Justify: Bu seçenek ile yazımızın yazılma yöntemini değiştirebiliriz. AutoCAD, Justify ile, metin ekleme noktasının yerini hassas olarak vermemize olanak tanıyor. Bu seçeneği seçtiğimiz zaman, karşımıza kelime işlemcilerden alışık olduğumuz bir dizi ileti çıkıyor. Align ve Fit dışındaki iletiler ise, yazının başlangıç noktasını belirlememizi sağlıyorlar. Şimdi sırasıyla bunların tümüne değinelim: Align/Fit/Center/Middle/Right/TL/TC/TR/ML/MC/MR/BL/BC/BR: · Align: Yazı, belirttiğimiz First text line point (Birinci metin noktası) ve Second text line point (İkinci metin noktası) noktaları arasına deforme olmadan sığacak gibi yazılıyor. Metin çizime eklenirken yazı tipi için tanımlanan yazı yüksekliği dikkate alınmaksızın, bu sığdırma işlemi yapılıyor. · Fit: Yazılacak yazı verilen iki nokta arasına yazı tipinin yüksekliği değişmemek koşulu ile sıkıştırılarak veya genişletilerk yazılıyor. Bu durumda yazının yerleştirilme noktası sol alt köşesi olur. · TL (Top Left): Metin, yukarıda ve sola dayalı. · TC (Top Center): Metin, yukarıda ve ortalanmış. · TR (Top Right): Metin, yukarıda ve sağa dayalı. · ML (Middle Left): Metin, Y ekseni yönünde sola hizalı ortalanıyor. · MC (Middle Center): Metin, Y ekseni yönünde sola doğru ortalanıyor. · MR (Middle Right): Metin, Y ekseni yönünde sağa hizalı ortalanıyor. · BL (Bottom Left): Metin, aşağıda ve sola dayalı. · BL (Bottom Center): Metin, aşağıda ve ortalanmış · BL (Bottom Left): Metin, aşağıda ve sağa dayalı. 11.3 Mtext (Multline Text) Komutu Çok satırlı yazı yazımında kullanılır. Yazı birden fazla satırdan oluşsa da metin tek bir nesnedir. Mouse ile çerçeve içine alınan bölge Mtext alanı oluştumak için hazırlanır ve Multiline Text Editor bir kelime işlem programı gibi işlev görür. Multiline Text Editor diyalog kutusunda; font, font yüksekliği, kalın, italik, altı çizgili, geri al (Undo), yazı rengi, sembol ayar seçenekleri sunulmuştur. Line Spacing sekmesinden çizgi aralığı, Find Replace sekmesinden ise yazının bulunup değiştirilmesi, Properties sekmesinden metnin sitili, yazını metin penceresi içindeki yerleşimi, metin penceresi genişliği ve metin penceresinin çizim alanında duruş açısı ayarlanabilir.
Yazı yazarken bir hata yapılırsa düzeltilmesi gerekir veya daha sonra yazının bir bölümü değiştirilmek istenebilir. Bu işlem Modify II araç çubuğundan Edit Text düğmesine tıklayıp veya Ddedit komutunu klavyeden yazıp, iletiye göre düzeltilecek metin seçilince Multiline Text Editor diyalog kutusu görüntülenir. Text kutusu içinde gelen metin üzerinde gerekli düzeltmeler yapılır.
Metin ile ilgili düzenlemeler bunula sınırlı değil ise Properties komutu kullanılarak, düzenlenecek metin seçilir. Buradan metnin genel, text ve geometrik özelliklerinden istenilenler; renk, katman, çizgi itpi, yükseklik, açı vb. özellikleri düzenlenebilir. |
|